هزاران سال است که ماساژ به عنوان یک تکنیک درمانی و آرامش بخش مورد استفاده قرار گرفته است. در این تکنیک، ترکیبی از حرکات فشاری، مالشی، نوازشی و حتی گرمایی به بافتها و ماهیچههای گیرنده وارد میشود که فواید گوناگونی را برای سلامتی فرد به همراه دارد.
ماساژ چیست؟
ماساژ انواع مختلفی دارد که تمرکز هرکدام از آنها بر روی قسمت خاصی از بدن است؛ لازم به ذکر است که ماساژ با رویکردهای درمانی متفاوتی نیز ارائه میشود. ماساژ عملیست که عمل مالش و ورز دادن بدن در آن با کمک دستها صورت میگیرد. ماساژور یا ماسور، فشار ملایم یا قوی را در طول درمان به عضلات و مفاصل بدن وارد میکند تا بدین وسیله درد و تنش را کاهش دهد. ماساژدرمانگر یا ماسور یا ماساژور فردیست که در انجام ماساژ آموزش دیده است
فواید اصلی ماساژ
به گفتهی انجمن ماساژ آمریکا، تحقیقات اخیر نشان میدهند که ماساژ فواید زیر را به همراه دارد:
- خستگی یا درد ناشی از سرطان
- کمردرد و خشکی بدن
- آرتروز زانو
- بهبودی و درد بعد از عمل
- تسکین سندرم تونل کارپال
- فیبرومیالژیا
- تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن
- کاهش سردرد
- فشار خون
- علائم ترک الکل
بر اساس دادههای جمعآوریشده در ژوئیه 2016 تا ژوئیه 2017، ماساژ در آمریکا دارای سه دلیل زیر میباشد:
نامشخص: 28.0 درصد
مدیریت درد و سلامتی: 43.0 درصد
استرس و تمدد اعصاب: 29.0 درصد
سایر اطلاعات جالب:
- 89 درصد از پاسخدهنگان معتقدند که ماساژ برای تسکین درد موثر است.
- 61 درصد از پزشکان ماساژ را برای بیماران خود تجویز کردهاند.
انواع ماساژ
بیش از 80 نوع ماساژ شناختهشده وجود دارد که هر کدام دارای ویژگی خاصیست. در این پست ما رایجترین آنها را بررسی خواهیم کرد که موجب کاهش استرس، بهبودی جراحت و مدیریت درد میشوند. آگاهی از فوایدی که انواع ماساژ برای شما دارد باعث میشود بازده بیشتری را از آنها دریافت کنید.
به این ترتیب، بدون هیچ مقدمهای سراغ اولین نوع ماساژ میرویم.
1. ماساژ سوئدی
ماساژ سوئدی شناختهشدهترین و پرکاربردترین سبک ماساژ درمانیست. نام «ماساژ سوئدی» تنها در کشورهای انگلیسی و هلندی زبان مورد استفاده قرار میگیرد و کشورهای دیگر از آن با نام «ماساژ کلاسیک» یاد میکنند. در هر صورت، این ماساژ توسط پر هنریک لینگ توسعه داده شده است. با این حال، فردی هلندی به نام یوهان گئورگ مزگر اصطلاحات فرانسوی را برای انواع اولیه ماساژ ایجاد کرد.
ماساژ سوئدی دارای پنج حرکت یا سبک اساسی میباشد:
- افلیوریج (حرکت لغزشی و نرم)
- پتریساژ (مالیدن)
- تپوتمنت (ضربات ریتمیک)
- فریکشن (با استفاده از الیاف یا الیاف متقاطع)
- لرزاندن و تکان دادن
این پنج روش برای تسکین درد عضلانی خفیف یا شدید استفاده شده و شدت هر ضربه با میزان سفتی در عضله ارتباط مستقیم دارد. به طور خاص، ماساژ سوئدی فواید زیر را دارا میباشد.
- خشکی مفصل
- کاهش درد
- آرتروز
- درد انتهای کمر
- مدیریت یا کاهش استرس
ماساژ سوئدی توسط تمامی افراد قابل اجرا بوده و بین 30 تا 90 دقیقه طول میکشد؛ البته در موارد خاص این عدد دچار تغییر میشود. با این حال، بهتر است در صورت داشتن سابقهی درد یا جراحت ماساژور خود را پیش از شروع جلسه در جریان بگذارید.
خلاصه:
- ماساژ سوئدی مخصوص کسانیست که دچار درد مفصل یا کل بدن هستند.
- ماساژ سوئدی از پنج روش مختلف ضربهای برای درمان دردهای خفیف تا شدید در کل بدن استفاده میکند.
2. ماساژ سنگ داغ
ماساژ سنگ داغ مخلوطی از ماساژ سوئدیست که در آن از سنگهای داغ بر روی بدن استفاده میشود. جنس سنگها عموما بازالت است؛ نوعی سنگ آتشفشانی که عموما تا 63 درجه سانتیگراد گرم میشوند. این سنگها را میتوان در بسیاری از نواحی بدن قرار داد که مهمترین آنها عبارتند از:
- ستون فقرات
- قفسه سینه
- صورت
- شکم
- دستها و کف دست
- پا و انگشتان پا
تمرینکننده در این ماساژ نیز از روشهای مشابه ماساژ کلاسیک سوئدی استفاده میکند؛ این روشها شامل ورز دادن، ضربات طولانی، حرکات دایرهای، ارتعاشات و ضربه زدن میباشد.ماساژورها با توجه به این روشهای انجامشده تلاش میکنند تا عضله را تحریک کرده و تنش را از فاسیا آزاد سازند. این روش معمولا برای شل کردن عضلات آسیبدیده و بافتهای نرم استفاده میشود.
ماساژ سنگ داغ فواید زیادی دارد مانند:
- تسکین تنش و درد عضلانی
- کاهش استرس و اضطراب
- تقویت ایمنی
- کاهش برخی علائم سرطانی
- بهبود خواب
- کمک به رفع برخی از ویژگیهای بیماریهای خودایمنی
هیچ محدودیتی برای رده سنی افرادی که تمایل به شرکت در جلسات این نوع ماساژ دارند، وجود ندارد؛ حتی با وجود سنگهای داغی که در تمامی مراحل ماساژ مورد استفاده قرار خواهند گرفت. با این حال، کودکان خردسال باید مراقب شرکت در چنین جلسههایی بدون حضور والدین و یا سرپرستهایشان باشند. این روش همچنین برای کسانی که دچار درد، درد عضلانی، افسردگی، اضطراب و بیخوابی هستند نیز بسیار مناسب میباشد.
خلاصه:
- ماساژ سنگ داغ ریشه در سبک ماساژ درمانی سوئدی دارد.
- ماساژ سنگ داغ برای کسانی که از دردهای شدید عضلانی رنج میبرند، بسیار مناسب میباشد؛ این دردها ممکن است در نقاطی مانند امتداد ستون فقرات، شکم، سینه یا صورت وجود داشته باشد.
3. ماساژ بافتهای عمیق
ماساژ بافت عمیق نسبت به ماساژ سوئدی فشار بیشتری را به بدن شما وارد میکند. این ماساژ بهترین گزینه برای افرادی محسوب میشود که دارای مشکلات مزمن عضلانی مانند درد، آسیب یا عدم تعادل هستند. این روش میتواند به تسکین عضلات خشک، درد مزمن عضلانی و اضطراب کمک کند.
در طول ماساژ بافت عمیق، ماساژور شما از ضربات آهسته و فشار عمیق انگشت استفاده میکند تا تنش را از عمیقترین لایههای ماهیچهها و بافتهای همبند بزداید. بسته به نوع انتخابتان، میتوانید در طول این ماساژ برهنه و یا با لباس زیر باشد.
این ماساژ حدود 60 تا 90 دقیقه طول میکشد.
ماساژ بافت عمقی از دیگر انواع ماساژها شدیدتر است؛ با این حال، شما نباید در طی جلسات هیچگونه دردی را احساس کنید.
خلاصه:
- ماساژ بافت عمیق مناسب کسانیست که تنش عضلانی زیاد یا درد مضمن دارند.
- در صورت داشتن حساسیت بیش از حد به فشار، از انجام این ماساژ خودداری کنید.
4. ماساژهای ورزشی
ماساژ ورزشی مناسب کسانیست که آسیبهای مکرری به ماهیچههایشان وارد شده است؛ این آسیب ممکن است در طی ورزش به بدن فرد وارد شود. در صورتی که مستعد آسیب هستید نیز میتوانید از این نوع ماساژ بهره ببرید؛ زیرا با کمک آن از وارد شدن آسیبهای ورزشی به بدنتان جلوگیری خواهید کرد. همچنین میتوانید از ماساژ ورزشی برای افزایش انعطافپذیری و عملکرد نیز استفاده کنید. علاوه بر آن، این ماساژ به منظور تسکین درد، اضطراب و تنش عضلانی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
ماساژ ورزشی را میتوان بر روی کل بدن و یا تنها قسمتهایی که بر اساس نظر ماساژور نیاز بیشتری به توجه دارند، اعمال کرد. بسته به نیاز شما ممکن است فشار عمیق با ضربههای آرامبخش جایگزین شود.
شما میتوانید در طی جلسات این ماساژ به صورت برهنه و یا با لباسهای ورزشی حاضر شوید. در صورتی که ترجیح میدهید با لباس باشید از انواع گشاد و نازک آن استفاده کنید تا به این ترتیب درمانگر توان دسترسی به عضلات شما را داشته باشد. شورت گشاد و تاپ گزینههای مناسبی به نظر میرسند.
این ماساژ حدود 60 تا 90 دقیقه طول میکشد.
خلاصه:
- در صورتی که به دلیل استفادهی مکرر از عضلات دچار آسیب شدهاید، این ماساژ گزینهی مناسبی برای شما میباشد.
- همچنین احتمال آن وجود دارد که این ماساژ به بهبود انعطافپذیری و عملکرد ورزشی شما کمک کرده و احتمال ورود آسیب به عضلههایتان را کاهش دهد.
5. ماساژ آروماتراپی
ماساژهای آروماتراپی بهترین انتخاب برای افرادیست که به عنصر شفابخشی عاطفی در ماساژ خود نیاز دارند. این نوع ماساژ فواید زیر را به همراه دارد:
- بهبود خلقوخو
- کاهش استرس و اضطراب
- کاهش علائم افسردگی
- از بین بردن تنش عضلانی
- تسکین درد
در ماساژهای آروماتراپی فشار ملایم با روغنهای ضروری ترکیب شده و مورد استفاده قرار می گیرد. ماساژ درمانگر معمولاً تصمیم میگیرد از کدام روغنهای ضروری استفاده کند؛ اما در صورت تمایل میتوانید نظر خود را به آنها اطلاع دهید. روغن های ضروری قبل از استفاده روی پوست رقیق می شوند.
در طول ماساژ، روغنهای ضروری بر روی بدن شما مالیده شده و بوی آن ها را از طریق دیفیوزر استنشاق می کنید؛ در همین حین، درمان گر کل بدن شما را ماساژ می دهد. البته گاهی اوقات ماساژ آروماتراپی تنها بر روی کمر، شانه ها و سر متمرکز می شود. شما نباید هیچ لباس دیگری به جز لباس زیر که اختیاری ست، بپوشید.
آروماتراپی عموما 60 تا 90 دقیقه طول می کشد.
خلاصه:
- آروماتراپی ترکیبی از مالیدن ملایم بدن به سبک ماساژ سوئدی بوده و با افزودن روغنهای ضروری همراه میشود.
- در صورتی که به بو یا روغنهای خاص حساسیت دارید، از این ماساژ استفاده نکنید.
6. ماساژ پیشزادی
ماساژ پیشزادی روشی مطمئن برای بانوانیست که تمایل به شرکت در جلسات ماساژ در دوران بارداری خود دارند. این ماساژ به کاهش درد بدن، کاهش استرس و کاهش تنش عضلانی کمک میکند. شما میتوانید ماساژ پیشزادی را در هر دورهای از بارداری خود دریافت کنید. با این حال، بسیاری از مراکز به خصوص در سه ماه اول بارداری این ماساژ را پیشنهاد نمیکنند؛ دلیل آن احتمال وارد شدن آسیب به جنین و خطر سقط است.
در ماساژ پیشزادی از فشار ملایم مشابه ماساژ سوئدی استفاده میشود. درمانگر روی نواحی مانند کمر، باسن و پاها تمرکز خواهد کرد. بسته به سطح راحتیتان میتوانید تمامی لباسها یا تنها بخشی از آنها را در جلسات درآورید. در طول ماساژ دو حالت برای قرار گرفتن بدن شما وجود دارد: دراز کشیدن به پهلو و یا روی میزهای که مخصوص بانوان باردار بوده و دارای بریدگی برای شکم هستند. در صورت داشتن درد در ساق یا سایر قسمتهای پا حتما به ماسور اطلاع دهید.
این ماساژ حدود 45 الی 60 دقیقه زمان میبرد.
خلاصه:
- ماساژ پیشزادی گزینهی مناسبی برای بانوان باردار میباشد.
- این نوع ماساژ بر فشار ملایم تمرکز داشته و برای آرامش و کاهش تنش خفیف مناسب میباشد.
7. ماساژ زوجین
ماساژ زوجین ماساژیست که شما آن را به همراه همسر، دوست و یا اعضای خانوادهتان در یک اتاق انجام میدهید. این ماساژ تمامی مزایای یک ماساژ معمولی را به همراه داشته و گاهی اوقات دسترسی به سونا، جکوزی و سایر امکانات را نیز در اختیار شما قرار میدهد. احتمال آنکه این ماساژ با درمانهای دیگر مانند پدیکور، فشیال و اسکراب بدن همراه شود نیز وجود دارد.
شما معمولا میتوانید نوع ماساژی که میخواهید را انتخاب کنید. امکان آنکه انتخاب شما و شریک زندگیتان براساس ترجیهات و پیشنهادات اسپا متفاوت باشد، وجود دارد. شما و همراهتان هر کدام روی تختهای جداگانه و در کنار هم دراز خواهید کشید و برای هر یک از شما درمانگری حضور خواهد داشت. در صورت تمایل میتوانید در حین ماساژ با یکدیگر صحبت نیز بکنید. البته این نوع ماساژ در ایران رایج نیست و امکان آن هم وجود ندارد.
خلاصه:
- ماساژ زوجین ماساژیست که شما در یک اتاق مشترک و همراه با دوست، شریک زندگی و یا یکی از اعضای خانوادهتان انجام میدهید.
- شما معمولا میتوانید ماساژهای گوناگونی را برای دریافت در جلسات انتخاب کنید. ماساژ سوئدی و سنگ داغ معمولا به عنوان یک گزینه در طول ماساژ زوجین به هر دوی افراد اضافه میشود.
8. ماساژ سرپایی
ماساژ سرپایی مخصوص افرادیست که خواهان ماساژی سریع با تمرکز بر گردن، شانهها و کمر هستند. این ماساژ گزینهی مناسبی برای افراد تازهکار است که تا به حال هیچکدام از انواع ماساژ را انجام ندادهاند. ماساژ سرپایی به کاهش استرس و افزایش آرامش کمک کرده و از فشار سبک تا سنگین متغیر است.
در طول این ماساژ شما لباسهایتان را کامل بر تن داشته و بر روی یک صندلی مخصوص مینشینید. این صندلی به گونهای چرخانده میشود که قفسهی سینهتان به پشتی صندلی فشار آورده و اجازه دسترسی به پشت کمرتان را نیز در اختیار ماساژدرمانگر قرار دهد.
ماساژ سرپایی و انواع آن حدود 10 الی 30 دقیقه زمان میبرد.
خلاصه:
- ماساژ سرپایی انتخابی عالی برای افرادیست که زمان زیادی برای صرف در سالنها ندارند.
- همچنین اگر جزو کسانی هستید که تابهحال هیچ یک از انواع دیگر ماساژ را تجربه نکرده، این گزینهی بسیار خوبی برای شما به حساب میآید.
9. ماساژ رهاسازی مایوفاشیال (آزادسازی بافت همبندی عضلانی)
رهاسازی مایوفاشیال ابتداییترین نوع ماساژ درمانی است، در حدی که فرد برای انجام آن نیازی به کمک خارجی ندارد! انتشار مایوفاشیال عبارت است از تجزیه فاسیای سفت که لایه فیبری بافت همبند بالای عضله و زیر پوست است. فاسیا همان چیزیست که به بدن ما اجازه حرکت داده و موقعیتهای مختلف آن را ثابت نگه میدارد. زمانی که ما احساس خشکی در عضلاتمان میکنیم، عموماً به دلیل مشکلات موجود در فاشیاست.
ماساژ رهاسازی میوفاشیال را میتوان با استفاده از چندین ابزار مختلف اجرا کرد:
- فوم رولر
- توپ لاکراس / توپ تنیس / سافت بال / توپ گلف
- رولر رامبلر
- هایپروایس
- بادی بار
- توپ و رولرهای ورزشی
دو سبک مختلف از تکنیکهای رهاسازی مایوفاشیال وجود دارد: فعال و غیرفعال. درمان رهاسازی فعال زمانی صورت میگیرد که مشتری دارای نواحی آسیبدیده و تنشزاست؛ این مدل از ماساژ با استفاده از هر یک از وسایل ذکر شده در بالا انجام میشود. درمان رهاسازی غیرفعال زمانی صورت میگیرد که عضله کاملا شل شده باشد؛ این مدل از ماساژ در هنگام تحرک بافت نرم اعمال شده و دارای ضربههای نقطهای در طول ماساژ میباشد.
هر فردی میتواند به ماساژدرمانگر بگوید که تکنیکهای آزادسازی مایوفاشیال را روی ماهیچههای سفت انجام دهد؛ شما حتی میتوانید خودتان نیز این کار را انجام دهید. با این حال، دریافت ماساژدرمانی به صورت نقطهای برای تسکین فشار ماشیا مفیدتر بوده و عموما به شکل زیر انجام میشود:
- پزشک بسته به شدت فشار، نیروی ملایم و پایدار را بر روی یک ناحیه اعمال کرده و یا کشش ملایم و سبک را برای شما برمیگزیند.
- آنها از انگشتان، بند انگشتان، آرنج و یا ابزارهای بالا برای وارد کردن فشار به فاسیا استفاده خواهند کرد.
- برای اعمال رهاسازی مایوفاشیال به صورت درمان مستقیم، پزشک به آرامی بر روی هر لایهی فاشیال کار میکند تا فشار موردنظر نظر به آن وارد شود.
- برای درمان غیرمستقیم رهاسازی میوفاشیال، پزشک از کشش عضلانی غیرفعال و فعال استفاده میکند تا به آرامی فاسیا را از هرگونه فشار رها سازد.
به طور کلی، جلسات رهاسازی مایوفاشیال تا نیم ساعت طول میشود. هر کس که دچار گرفتگی عضلانیست میتواند از این نوع ماساژ بهره ببرد. در واقع، رهاسازی مایوفاشیال باید در هنگام روبهرو شدن با گرفتگی عضلات اعمال شود؛ زیرا مزایای بیشتری نسبت به ماساژ کلاسیک دارد. لازم به ذکر است که ماساژ مربوطه در صورت استفاده از روش مستقیم توسط ماساژور قدری دردناک خواهد شد.
خلاصه:
- درمان رهاسازی مایوفاشیال به صورت مستقل یا با کمک ماساژور انجام میشود.
- درمان رهاسازی مایوفاشیال در رفع درد حاد فاسیال موثر است.
10. ماساژ trigger point
درمان trigger point عموما با درمان نقطهی فشار اشتباه گرفته میشود؛ این درمان قادر است درد را در هر ناحیهای از بدن شما از بین ببرد. لازم به ذکر است که فشار این درمان بر روی پوست شما زیاد بوده و ممکن است منجر به کشیدگی عضلات، درد و یا حتی سردرد شود. تریگر پوینت برای اولین بار توسط جانت جی سفرل که مشغول کار با رئیسجمهور کندی و دیوید سیمونز بود، انجام شد. با این حال، trigger points در سال 2007 توسط اسکن امآرآی مورد بررسی قرار گرفت.
به طور کلی، trigger points از پروتکلهای مشابه با سایر روشهای ماساژ پیروی میکند. در ابتدا، یک نقطهی حساس و دردناک در بدن پیدا شده و سپس، مقدار فشار معینی برای تسکین درد ناحیهی مذکور به پوست وارد میشود. بر خلاف ماساژ کلاسیک، trigger points در لایهی فاسیال به طور عمیق نفوذ کرده و تنش را در محل اتصال عصبی عضلانی (انامجی) از بین میبرد؛ همین تفاوت است که این ماساژ را از دیگر انواع درمانها متمایز ساخته است.
جلسات trigger points از ده تا شصت دقیقه زمان میبرد. این درمان عموما شدید بوده و تا حدودی با درد همراه است؛ به همین دلیل، باید در جلسات طولانیمدت توجه بیشتری به پروتکلهای مربوطه کرده و احتیاط را جزو موارد ضروری قرار داد. این روش درمانی قابل اجرا بر روی بیماران مسن نیز بوده و فشارها و دردهای شدید عضلانی را مورد هدف قرار میدهد.
خلاصه:
- درمان trigger points مخصوص افرادیست که دردهای شدید را در نقاط خاصی از بدنشان تجربه میکنند.
- این درمان بر تسکین فوری درد شدید مفصلی یا عضلانی تمرکز داشته و این کار را با استفاده از اعمال فشار مستقیم توسط انگشت شست، آرنج یا سایر اندامها انجام میدهد.
11. ماساژ تایلندی
ماساژ تایلندی از سال 2556 قبل از میلاد مورد استفاده قرار گرفته و دلیل خوبی نیز برای آن وجود دارد. ماساژ کلاسیک تایلندی تمرینی باستانیست که ترکیبی از اصول آیورودای هندی، طب فشاری و برخی حرکات کمکی یوگا میباشد؛ این حرکات به منظور کاهش تنشهای دردناک عضلات مورد استفاده قرار میگیرند.
شرکتکنندگان در این جلسات باید لباس گشاد و آزاد بر تن داشته باشند. هدف این ماساژ آرامش عضلات بوده و شامل کشیدن، فشردهسازی و ورز دادن میباشد.
یک ماساژ تایلندی معمولا از خطوط خاصی به نام sen استفاده میکند که میتواند تا دو ساعت نیز طول بکشد؛ زیرا هر تمرینکننده سبک خاص خود را دنبال کرده و هر جلسه نیز با جلسهی دیگر متفاوت میباشد. با این حال، برخی از دستورالعملهای اساسی وجود دارند که اکثر اوقات اعمال شده و مورد استفاده قرار میگیرند:
- احتمال آن وجود دارد که متخصص برای نگه داشته بیمار از دست یا پاهای خود استفاده کند.
- در این نوع ماساژ استفادهی زیادی از نیروهای کششی میشود: شکستن قلنج و کشیدن انگشتان دست، پا و یا گوش؛ علاوه بر موارد ذکر شده، از طریق روشهای یوگا نیز فشارهایی به بدن بیمار وارد میشود.
البته که هر درمانگری روش و شیوهی خاص خود را دارد؛ اما موارد ذکر شده در بخش قبل باید حتما و تحت هر شرایطی رعایت شده و مورد بازبینی قرار گیرند. ماساژ تایلندی برای تمامی افراد مناسب بوده و هر کس میتواند از آن بهره ببرد. با این حال، اگر به دنبال روشی هستید که از روشهای تهاجمیتر استفاده کند، بهتر است به دنبال انواع دیگر ماساژ باشید.
خلاصه:
- ماساژ تایلندی روشی غیرتهاجمیست که برای افرادی که احتیاج به کشش بدنی دارند، مناسب میباشد.
- عموما کسانی طرفدار این نوع ماساژ هستند که هیچگونه درد یا فشار موضعی خاصی نداشته باشند.
12. رفلکسولوژی
رفلکسولوژی یا «درمان ناحیهای» یکی دیگر از روشهای غیرسنتی ماساژدرمانیست. در این نوع ماساژ از رفلکسهای طبیعی بدن که در دستها و پاها وجود دارند، استفاده میشود؛ این تکنیکها با کمک حرکات خاص شست و انگشتات درمانگر بر روی بدن بیمار اجرا میشود. لازم به ذکر است که در این ماساژ از روغن یا هیچ نوع ماده دیگری استفاده نمیشود.
در ابتدا باید ذکر کرد که هر جلسه با جلسهی دیگر متفاوت میباشد. در طول یک جلسه، بدن به ده ناحیه مختلف تقسیم میشود: پنج ناحیه در سمت چپ و پنج ناحیه در سمت راست. اعتقاد بر این است که فشار واردشده به پاها با کمک این «مناطق» از طریق سیگنالهای عصبی عبور کرده و بر کاهش تنش عضلانی و درد کل بدن تاثیر میگذارد. همچنین گفته شده که احتمال ترشح برخی هورمونها مانند دوپامین یا اندروفین نیز وجود دارد که به کاهش درد کمک میکند.
با این حال، شواهد مذکور به طور کامل توسط تحقیقات پشتیبانی نمیشود. به این ترتیب، رفلکسولوژی را میتوان روشی موثر برای تسکین کوتاهمدت دردهای خفیف دانست؛ اما نباید برای رفع مشکلات پزشکی از آن استفاده کرد. با این وجود، افراد مسنی که دارای دردهای خفیف هستند میتوانند از روش رفلکسولوژی بهره ببرند؛ لازم به ذکر است که در صورت شدید بودن درد، جلسات تا یک ساعت نیز به طول میانجامند.
خلاصه:
- رفلکسولوژی گزینهی مناسبی برای افرادیست که به دنبال راهحل کوتاهمدت برای از بین بردن دردهای خفیفشان هستند.
- در روش رفلکسولوژی بدن به دن «ناحیه» تقسیم شده و از سیگنالهای عصبی برای آزادسازی تنش عضلانی استفاده میشود.
13. ماساژ طبی
ماساژ طبی عموما با اختلافهای زیادی مواجه است؛ زیرا سبکهای مختلفی از ماساژدرمانی را اتخاذ میکند. از جملهی آنها میتوان به ماساژ بافت عمیق، درمان نقطهای، تکنیکهای استئوپاتیک و جمجمه- sacralاشاره کرد. با این حال، ماساژ طبی به شدت برای درمان ضد احتقان که به سرطان سینه کمک میکند، موثر است. این ماساژ باعث کاهش درد شده و آرامش را برای شما به همراه میآورد. با کمک ماساژ طبی میتوانید به جای تمرکز بر خود موضوع، اطراف آن را مورد بررسی و درمان قرار دهید.
به طور کلی، ماساژ طبی میتواند برای درمان طیف گستردهای از بیماریهای جسمی و روانی مورد استفاده قرار بگیرد. برای مثال:
- کاهش اضطراب
- کاهش فشار خون
- کاهش دمای بدن
- تاخیر در شروع درد
اکثر افراد میتوانند از ماساژهای طبی و فواید آن بهرهمند شوند. البته لازم به ذکر است که تاثیر آن در افراد مختلف گوناگون است. بررسیهای دقیقی در رابطه با تاثیر ماساژ طبی بر روی بیماریهای روانی مانند اضطراب و افسردگی وجود دارد. اگرچه ماساژ کلاسیک تاثیراتی را بر روی کاهش برخی از نوسانات خلقی و افزایش آرامش دارد.
روشها و مدت زمان ماساژ طبی بر حسب نیاز متفاوت خواهد بود.
خلاصه:
- ماساژ طبی گزینهی مناسبی برای افرادیست که از دردهای پزشکی رنج میبرند.
- از ماساژ طبی برای کمک به درمان دردهای فیزیکی (گرفتگی مفاصل و غیره) و روانی (اضطراب و افسردگی) استفاده میشود.
14. درمان کرانیوساکرال
درمان کرانیوساکرال شکلی ملایم و غیرتهاجمی از ماساژ است که در سال 1945 میلادی توسعه یافت. مشتری در طول جلسات این درمان با لباس بر روی تخت دراز میکشد و درمانگر تماس نوری را در سرتاسر نقاط بدن او برقرار میکند. البته لازم به ذکر است که در روش کرانیوساکرال (craniosacral) عموما بر روی سر، نیمتنه، زانوها و پاها تمرکز میشود. تماس مذکور شامل ترکیبی از شیوههای اتخاذشده از osteotherapy، تنظیم استخوان و chiropractic است.
درمان Craniosacral فواید زیادی دارد که از جملهی آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تسکین درد مزمن
- کاهش سردرد و یا میگرن شدید
- کاهش خستگی مزمن
- کاهش اختلال استرس پس از سانحه
- کاهش عواقب trauma (هر نوع)
- بهبودی پس از جراحی
در این روش، یک جلسه به آرامسازی بیمار به حالت هارمونی sacral اختصاص مییابد. هدف از اتمام هر جلسه این است که پایانههای عصبی واقع در امتداد طناب نخاعی به صورت هماهنگتر عمل کنند. در واقع، برخی از بیماران در پایان یک جلسه درمانی craniosacral آنقدر آرام میشوند که به خواب و یا رویا فرو میروند.
در جلسات درمانی craniosacral بیمار گفتوگوهای عمیقی را با پزشک برقرار میکند تا در نهایت منبع واقعی درد یا ناراحتی آشکار شود. جلسات ممکن است بین یک تا دو ساعت طول بکشند. لازم به ذکر است که بیماران مسن نیز میتوانند از این روش استفاده کنند.
خلاصه:
- درمان craniosacral گزینهی مناسبی برای افرادیست که از بهبود آسیب یا trauma رنج میبرند.
- این درمان از اعصاب داخل نخاع بهره میبرد تا تنش را از بقیهی اعضای بدن آزاد کند. این فرایند از طریق سیگنالهای عصبی صورت میگیرد.
15. ماساژ بیودینامیک (biodynamic)
بیودینامیک شکل دیگری از درمانهای شبهعلم است. این روش توسط گردا بویسن در نروژ و در دههی 1950 توسعه یافت. با این حال، روش مذکور در سال 1969 به یک طریقهی درمانی سخت و قابل آموزش تبدیل شد؛ لازم به ذکر است که گردا در همین سال مدرسهی آموزشیاش را تاسیس کرد.
برخلاف اکثر ماساژدرمانیهای دیگر، بیودینامیک بر تنظیم مجدد سیستم گوارشی تمرکز دارد. بویزن معتقد بود که دستگاه گوارش شامل دو عملکرد اصلی است: هضم مواد غذایی به صورت فیزیکی و هضم موقعیتهای استرسزا به صورت عاطفی. بر اساس استدلال بویزن، درمانگران این نوع ماساژ باید در طول جلسات از گوشی پزشکی استفاده کنند تا تمرکز بهتری بر روی دستگاه گوارش و عملکرد آن داشته باشند.
این جلسات میتوانند تا یک ساعت طول بکشند. لازم به ذکر است که همهی افراد در هر شرایط سنی میتوانند از روش بیودینامیک بهره ببرند. به طور کلی، درمانگران از یک سری تکنیکهای لمسی استفاده میکنند تا بر پوست، استخوان، عضله، فاسیا و هاله تاثیر بگذارند.
خلاصه:
- ماساژ بیودینامیک برای افرادی که دچار مشکلات گوارشی بوده و یا از استرس شدید رنج میبرند، بسیار موثر میباشد.
- ماساژ بیودینامیک بر تنظیم مجدد سیستم گوارش تمرکز داشته و هضم احساسی را افزایش میدهد.
16. ماساژ لومیلومی (lomilomi)
ماساژ درمانی لومیلومی توسط مهاجران اصلی پولینزیایی به هاوای آورده شد. تمامی افراد حاضر در جزیره از روسای قبیله گرفته تا کودکان مشغول به تمرین این ماساژ شده بودند. لومیلومی به صورت «ورز دادن، مالیدن و تسکین دادن» ترجمه میشود. در این نوع ماساژ دستان شما باید مانند پنجههای گربه عمل کرده و بدن را ماساژ دهد. البته ترجمهی دیگری نیز برای آن وجود دارد: «گرفتن، چرخاندن و تغییر دادن» بر این اساس، درون شما توسط الهامات دریافتی از کاهونای مقدس دچار تغییر میشود. علت تکرار دو بار کلمهی lomi در نام این ماساژ آن است که بر هدایای آن تاکید شود.
در ماساژ لومیلومی از ترکیب کف دست، بند انگشت، ساعد، انگشتها، آرنج، زانو، پا، چوب و حتی سنگهای موجود در جزایر استفاده میشود. بومیان به طور سنتی از لومیلومی در موارد زیر استفاده میکردند:
- به عنوان یک عمل شفابخش برای شفادهندگان بومی
- به عنوان ماساژ ترمیمی در خانوادهها
- به عنوان روشی شیک برای هضم غذا
- به عنوان تمرین برای استادان هنرهای رزمی هاوایی (ʻōlohe lua)
با این حال، همه نمیتوانند یک ماساژ درمانگر باشند. درمانگران با نام ka po’e lomilomi (افراد ماساژور) یا kanaka lomilomi (فرد ماساژور) شناخته میشوند. آنها به دلیل مجموعهای از رویدادها که در زمان تولد یا حوالی آن و تا سن پنج سالگی رخ داده، انتخاب شدهاند: رویدادهای آبوهوا، خالهای مادرزادی و رفتارهای مهربانانه.
امروزه به سختی میتوانید لومیلومی را در یک محیط بالینی یا اسپا مشاهده کنید؛ زیرا بومیان معتقدند که انجام این ماساژ در چنین محیطهایی باعث وارد شدن خدشه به تاثیر و روند آن میشود. در عوض، تمرینها معمولا بسیار خصوصی بوده و در مکانهای دیگر که دارای شرایط مناسبی هستند اجرا میشوند. ماساژدرمانگران عموما بیمار خود را به داشتن رفتارهای خلقی و رژیم غذایی جدید تشویق میکنند.
با این وجود، تمرینات لومیلومی شبیه به ماساژ سنتی سوئدی شناخته میشود. لازم به ذکر است که پایه و اساس آن بر اساس هنرهای رزمی بوده و شامل حرکات طولانی و گسترده در بازوها میشود. روشهای دیگر عبارتند از:
- دامنهی حرکت به ویژه در مفاصلی که دچار گرفتگی هستند
- تکنیکهای مخصوص بافت عمیق
- لمس آرام
این جلسات میتوانند تا نود دقیقه به طول بیانجامند؛ افراد مسن نیز میتوانند – باید بتوانند! – از این روش استفاده کنند.
خلاصه:
- لومیلومی یک ماساژ باستانی هاواییست که فواید بسیاری برای افرادی که از دردهای عمومی رنج میبرند، دارد.
- در ماساژ لومیلومی از تکنیکهای ماساژ سوئدی بهره گرفته شده که باعث میشود درمانگر تمرکز بیشتری بر حس لامسه داشته باشد.
17. ماساژ شیاتسو (Ashiatsu)
ماساژ شیاتسو از chavuti thirumal به دست آمده است که تمرینی در زمینهی استفاده از ماساژ در بافتهای عمیق مانند دستها و پاها میباشد. این ماساژ اولین بار در منطقه کرالا واقع در هند توسعه یافته و از آن زمان به بعد وارد دیگر قسمتهای جهان نیز شده است.
شیاتسو سبکی از ماساژ پابرهنه میباشد. در این ماساژ از طناب یا میلههای موازی در بالای بدن بیمار استفاده شده و با پا به آن فشار آورده میشود. این کار نیاز به حجم زیادی از روغن و البته صبر فراوان دارد. برای انجام صحیح این ماساژ میتوان از استخوان کنجدی، پاشنه، قوس و یا حتی کل پا نیز استفاده کرد.
در این تمرین باستانی پاها انتخاب شدهاند زیرا قادر هستند فشار گسترده، نیروهای برشی و کششی را بدون آنکه برای بیمار دردناک باشد، ایجاد کنند. پاها ایدهآلترین اندام برای اعمال ماساژ در قسمتهای عضلات بزرگ پا هستن که فشردهسازی طولانیمدت را برای عضله ذوزنقهای در قسمت فوقانی کمر ایجاد میکنند.
شیاتسو ماهیت عجیب داشته و به همین دلیل اجرا کردنش در اسپا یا محیط بالینی معمولی کمی دور از ذهن به نظر میرسد. با این حال، اگر موفق شدید مرکزی را بیابید که خدمات این نوع ماساژ را برای شما فراهم آورد، دریغ نکنید. این ماساژ برای افرادی که دارای گرفتگی عضلات هستند و یا پوست حساسی دارند، بسیار مناسب است؛ زیرا نسبت به دیگر انواع ماساژ دارای کمترین تهاجم نسبت به بافتهای عمیق میباشد.
خلاصه:
- شیاتسو یک سبک ماساژ بسیار تهاجمی بوده که تاثیر زیادی در بهبود کمردرد دارد.
- شیاتسو بر روی استفاده از پاها به منظور کاهش تنش عضلانی تمرکز دارد.
18. ماساژ aquatic
چیزی که ماساژ aquatic را منحصربهفرد میکند، غوطهور بودن فرد در آن است؛ البته احتمال آن وجود دارد که فرد کاملا در آب شناور باشد. این ماساژ طیف وسیعی از تمرینات درمانی و کششی را دنبال میکند که باعث به وجود آمدن آرامش، تناسب اندام و توانبخشی بدن میشود. به طور خاص این رژیم را میتوان برای رفع موارد زیر به کار برد:
- درد ستون فقرات
- درد اسکلتی عضلانی
- اختلالات عصبی
- توانبخشی ارتوپدی بعد از عمل
- زخم فشاری
- درمان دیابت کودکان
همچنین انواع مختلفی از ماساژ aquatic وجود دارد. به طور کلی، این تمرین مخصوص افرادیست که در راه رفتن و یا حرکت کردن مشکل دارند. برخی از تکنیکهای مورد استفاده عبارتند از:
- دویدن در آب: دویدن در آب باعث بهبود تهویه قلبی و عروقی میشود. این مورد برای ورزشکاران آسیبدیده و یا افرادی که به دنبال تمرینات هوازی سبک هستند، مناسب میباشد.
- مفهوم halliwick: این روش بر روی توسعه تعادل و ثبات تمرکز میکند. روش halliwick بیشتر در مورد بیمارانی به کار برده میشود که دچار ناتوانیهای جسمی بوده و نیاز به آموزش کنترل حرکتی دارند.
- Watsu: این روش از طریق یک سری کششهای عمیق و حرکات روان اجرا شده و باعث القا شدن آرامش عمیق در فرد شده و فواید درمانی بسیاری را برای او به ارمغان میآورد. این روش بیشتر توسط افرادی مورد استفاده قرار میگیرد که دارای آسیبدیدگی، معلولیت و ناتوانیهای عصبی هستند.
- Ai chi: تکنیکهای تنفس دیافراگمی و تمرین مقاومتی پایه به طوریست که توسط افراد نیازمند به تقویت اساسی در سیستم ایمنی مورد استفاده قرار میگیرد.
- روش bad ragaz ring: این روش مربوط به بازتوانی عملکردهای عصبی عضلانیست. به طور معمول، بیمار الگوهایی را در حین درازکشیدن رو به بالا در آب دریافت میکند. در این مرحله، گردن، لگن، زانو و بازوهای آنها توسط حلقهها یا شناورها مورد حمایت قرار میگیرد.
- روش burdenko: در این روش تعادل، هماهنگی، انعطافپذیری، قدرت، استقامت و سرعت مطابق با روشهای مشابه ورزشکاران حرفهای در آب برقرار میشود. لازم به ذکر است که در این مرحله از تجهیزات شناور نیز استفاده میشود تا چالشهایی برای فرد در آب ایجاد شود؛ این چالشها شامل ایستادن در موقعیتهای عمودی، حرکت با سرعتهای مختلف و در جهات گوناگون است.
خلاصه:
- درمان aquatic گزینهی مناسبی برای افرادیست که از بیثباتی و عدم تعادل رنج میبرند.
- این روش ترکیبی از کار ثبات مرکزی، کشش و حرکت برای بازیابی تعادل و هماهنگی میباشد.
19. ماساژ برمهای
ماساژ برمهای ترکیبی عجیب از سبکهای طب فعال تایلندی، چینی و هلندی میباشد. این ماساژ مخصوص کل بدن بوده و شامل ورز دادن و طب سوزنی میباشد که باعث از بین رفتن استرس میگردد. هدف مراحل ذکرشده افزایش جریان خون در اطراف عضلات و مفاصلیست که دچار گرفتگی شدهاند. البته بهبود کیفیت پوست و بهبود خواب نیز جزو فوایدیست که این روش به همراه دارد.
چندین حرکت کلیدی وجود دارد که روش برمهای را از سایر ماساژها متمایز مینماید:
- استفاده از آرنج به منظور اعمال طب فشاری
- ضربات ملایم نقاط طب فشاری با استفاده از آرنج به بدن فرد مذکور اعمال میشوند.
- استفاده از دستها برای ورز دادن عضلاتی که دچار گرفتگی شدهاند
اساسا، روش برمهای از نقطه فشاری قدیمیتر است؛ به همین دلیل، تنها باید برای کسانی اجرا شود که دچار گرفتگی در عضلاتشان هستند. طول جلسه بسته به شدت درد بیمار تفاوت خواهد داشت.
خلاصه:
- ماساژ برمهای ترکیبی از روشهای تایلندی، چینی و هندی میباشد.
- ماساژ برمهای گزینهی مناسبی برای افرادیست که از محدودیت جریان خون و گرفتگی عضلات رنج میبرند.
20. ماساژ رولفینگ (rolfing)
درمان یکپارچهسازی ساختاری یا رولفینگ شکل دیگری از طب جایگزین است. این روش در اواخر دهه 1800 توسط ایدا رولف توسعه یافت. هدف رولفینگ ترکیب درمان بافت سطحی و عمیق با استفاده از اعلانهای حرکتیست. رولف معتقد بود که بدن حاوی یک «میدان انرژی» ویژه بوده که اگر با میدان گرانشی زمین همسو شود، به سود رسیده و فاسیای بدن را با میدان گرانشی زمین مجددا تنظیم میکند.
با این حال، تا کنون به طور کامل ثابت نشده که آیا روش رولفینگ برای سلامتی تاثیر دارد و قادر به از بین بردن درد هست یا نه.
روش رولفینگ مانند ماساژ بافت عمیق بوده و بر روی لایههای فاسیال بدن تمرکز میکند. اکثرا معتقدند که این روشی دردناک است. رولفینگ عموما در یک سری ده مرحلهای انجام میشود که «رسپی» نام دارد.
- سه جلسهی اول بر روی لایههای سطحی فاسیال متمرکز است.
- چهار جلسهی بعدی روی بافتهای عمیقتر که خصوصا شامل لگن میشود، تمرکز خواهد کرد.
- در جلسات پایانی کل بدن فرد مورد درمان قرار میگیرد.
جلسات به طور معمول بین یک الی یک ساعت و نیم زمان میبرد. اگرچه جلسات عموما دردناک هستند، اما هم کودکان و هم افراد مسن میتوانند از این روش بهره ببرند. مراحل درمان رولفینگ شامل نشستن، ایستادن و خوابیدن میباشد.
خلاصه:
- درمان رولفینگ به ده جلسه تقسیم میشود که هر جلسه بر روی یک قسمت از فاسیال تمرکز میکند.
- رولفینگ گزینهی مناسبی برای کسانیست که از درد خفیف تا شدید فاسیال رنج میبرند.
21. ماساژ بیومکانیکال (BMS)
تحریک بیومکانیکال با سایر انواع ماساژهای درمانی متفاوت است؛ زیرا پزشک از دستان خود برای انجام آن استفاده نمیکند. در عوض، فرد بر روی یک میز به صورت بالایی یا پایینی دراز کشیده و به دستگاه تحریک متصل میشود؛ این دستگاه از نوسانات بیومکانیکی برای تحریک فاسیای منقبضشده استفاده میکند.
درمان تحریک بیومکانیکی عموما مناسب ورزشکاران و متخصصان تناسب اندام میباشد. به طور خاص، این روش توسط افرادی که در رشتههای زیر فعال هستند، مورد استفاده قرار میگیرد.
- ورزشهای رقابتی
- توانبخشی ورزشی
- تناسب اندام
- دارو
از تحریک بیومکانیکی برای بهبود عملکرد، تعادل و هماهنگی آزادسازی تنش در لاسهی فاسیال استفاده میشود. اغلب اوقات، از این روش در کنار trigger point استفاده میشود تا تاثیر آن را شدت بخشد.
این روش اکثر اوقات توسط متخصصان تناسب اندام مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما تحریک بیومکانیکی نیز به طور گسترده توسط کایروپراکتیکها عمل میکنند تا تنش موجود در مفاصل به حداقل برسد. به این ترتیب، هر مرد و یا زنی که دچار آسیب شده است میتواند از این درمان بهرهمند شود؛ لازم به ذکر است که حتی کودکان نیز میتوانند از تحریک بیومکانیکی استفاده کنند. طول جلسات هیچگاه از پانزده دقیقه فراتر نرفته و شدت تحریک نیز بر اساس مقدار درد، تحمل و تنش عضلانی متفاوت خواهد بود.
خلاصه:
- تحریک بیومکانیکی گزینهی مناسبی برای افرادیست که از عملکرد ضعیف ناشی از لایههای منقبض فاسیال رنج میبرند.
- تحریک بیومکانیکی را میتوان هم در محیط بالینی و هم در منزل اجرا کرد.
22. ماساژ آماتسو (Amatsu)
آماتسو شکلی از بدندرمانیست که از طریق تاثیر بر بافت نرم و فاسیا، تنش را از بین میبرد. این روش از برخی از شیوههای ژاپنی باستان برگرفته شده و ترکیبی از آناتومی، فیزیولوژی و شیوههای حرکتی نوین میباشد. تمرینکنندگان سعی میکنند در یک جلسه از حرکات طبیعی برای ایجاد تغییرات کوچک در بدن استفاده کرده و مفاصل را با استفاده از حرکات سبک مجددا تنظیم نمایند. این کار میتواند در مواردی همچون تاندونها، رباطها، ماهیچهها، بافت نرم و فاسیا تاثیر بگذارد.
مهمتر از همه، آماتسو به دنبال تعامل پنج عاملیست که باعث میشود بدن در حالت سالمتری به سر ببرد. این تمرینات بدن را وارد فضایی میکند که در آن مفاصل به طور آزادانه حرکت میکنند. پنج عامل مذکور عبارتند از:
- ساختار
- انرژی
- تغذیه
- احساسات
- محیط
اعتقاد بر این است که همسویی این پنج عامل به یکدیگر وابسته بوده و با هم ارتباط برقرار میکنند. در صورت تمایل به داشتن بدنی کارآمد، باید توجه کافی را به موارد مذکور داشته باشید. بنابراین، آماتسو با هدف تنظیم مجدد فاسیا، مرتبط کردن پنج عامل ذکرشده و کاهش تنش بدن مورد استفاده قرار میگیرد.
این روش غیرتهاجمی میباشد؛ به همین دلیل، همهی افراد حتی کودکان نیز میتوانند از آن استفاده کنند. جلسات آماتسو عموما یک ساعت زمان میبرند.
خلاصه:
- آماتسو یک نوع ماساژ درمانی غیرتهاجمیست؛ این روش برای کسانی مناسب میباشد که از کشیدگی و تنش عضلانی رنج میبرند.
- آماتسو ریشه در یک ماساژ سبک ژاپنی دارد که بدن را دعوت به ورود به «فضا» میکند.
23. تخلیه لنفاوی
هدف درمان تخلیه لنفاوی آن است که لنفاو دارای مواد زائد را که از بافتها دور شده و به سمت قلب میرود، تخلیه کند. درناژ لنفاوی از حرکات فشاری و ریتمیک برای تشویق لفناو به تخلیه استفاده میکند. هر دو نوع ماهیچهی صاف و سفت برای تخلیه لنف در یک سیستم معمولی مورد نیاز هستند؛ به همین دلیل، تمرینات مذکور باعث تسکین عضلات شده و مهلت تخلیه شدن را در اختیار لنف قرار میدهد.
تخلیه لنفاوی توسط امیل و استرید وودر در دهه 1930 توسعه یافت. پس از جنگ غدد لنفاوی چندین سرباز متورم شده بود؛ در همان زمان بود که این بیماری در فرانسه شدت گرفت.
با این حال، امروزه هیچ نشانهی واضحی مبنی بر اینکه درمان تخلیه لنفاوی دارای مزایای سلامتی بلندمدت است، وجود ندارد. مردان و زنان در هر سنی میتوانند این درمان را در یک محیط بالینی انجام دهند؛ لازم به ذکر است که طول جلسات بسته به شدت غدد لنفاوی متفاوت میباشد.
خلاصه:
- تخلیه لنفاوی عمدتا برای آرامسازی کوتاهمدت ماهیچههای صاف استفاده میشود.
- تخلیه لنفاوی گزینهی مناسبی برای افرادیست که دچار ناتوانی بالینی در تخلیه لنفاوی هستند.
ماساژ انتشار فعال (ART)
درمان یا تکنیک انتشار فعال (ای آر تی) حدود سی سال پیش توسط دکتر پی.مایکل لیهی ایجاد شد. ایده درمان با رهش فعال برای ورزشکاران نخبه ایجاد شد تا به کمک آن بتوانند به سرعت به نقطهی اوج خود بازگردند؛ بدون آنکه نیاز باشد از ماساژهای طولانیمدت استفاده کنند. ای آر تی باعث درمان اختلالات جزئی بافت نرم در موارد زیر میشود:
- ماهیچهها
- رباطها
- تاندونها
- فاسیا
- عصبها
همانطور که گفتیم، تکنیک انتشار فعال مخصوص ورزشکاران بوده و برای آنها ایجاد شده است؛ با این حال، همهی افراد میتوانند بهرهی کافی را از این تکنیک ببرند. هدف این تکنیک به طور خاص آزادسازی بافت اسکار ساختهشده در عمق عضلات است. این بافت زمانی ایجاد میشود که ماهیچهها برای مدت طولانی و بیش از حد مورد استفاده قرار بگیرند.
در واقع، در تکنیک ای آر تی تمرکز بر روی دستکاری بافت نرم بوده و به طور مستقیم دامنهی حرکتی کامل عضله را ترمیم میکند؛ اتفاق مذکور به این دلیل رخ میدهد که مشکلات درون عضلات به عنوان هدف این ماساژ قرار دارند.
ورزشهای طولانیمدت، فعالیتهای عادی روزمره مانند پیادهروی، خرید مواد غذایی، فعالیت روزمره شغلی (معلمی، کارگری ساختمان و غیره)، گرداندن سگ در محله و آشپزی از جمله مواردی هستند که باعث استفاده بیش از حد از ماهیچهها میشوند.
متخصصان ای آر تی در بیش از 500 تکنیک کششی خاص آموزش دیدهاند. این تکنیکها تمامی گروههای عضلانی اصلی را تحت پوشش قرار میدهند؛ از جمله عضلههای مذکور میتوان به عضله چهارسر ران، همسترینگ، قسمت بالایی کمر، شانهها و سینه اشاره کرد. هر فردی منحصر به فرد است؛ به این ترتیب، هیچ مرحله اساسی برای تکمیل یک جلسه درمان با انتشار فعال وجود ندارد. با این حال، پروتکل کلی یکسان است:
- متخصص ای آر تی از دستان خود برای شناسایی بافت اسکار در عضله استفاده میکند.
- در مرحلهی بعدی، متخصص چندین روش نقطه ماشهای را با استفاده از دستان خود یا ابزارهای کوچک اجرا میکند تا کشش ایجادشده در بافت را آزاد سازد.
- در نهایت از بیمار خواسته میشود عضلهی مذکور را از طریق دامنهی حرکتی خاصی حرکت دهد.
جلسات ای آر تی از 30 تا 60 دقیقه متغیر بوده و مجاز به برگذاری بیش از یک جلسه در هفته نمیباشد؛ مگر آنکه شخصی به طور خاص توسط متخصص مورد معاینه قرار گرفته باشد.
خلاصه:
- ای آر تی گزینهای مناسب برای ورزشکارانیست که تمرینات سختی دارند و نقاط خاصی از بدنشان دچار درد میشود.
- ای آر تی تنها نوع ماساژدرمانیست که مستقیما با عضلهی زیرین سروکار داشته و بافت همبند یا فاسیا بالای عضله را مورد هدف قرار نمیدهد.
24. طب فشاری / طب سوزنی
طب فشاری یا طب سوزنی نوعی از ماساژ درمانی بوده که با استفاده از سوزن انجام میشود. این ماساژ در آغاز به عنوان جنبهای از طب باستانی چینی توسعه داده شد و به منظور تسکین درد مورد استفاده قرار میگرفت. با این حال، بسیاری از مردم طب سوزنی را به عنوان شبهعلم شناسایی میکنند زیرا روشهای آن به طور کامل بر اساس واقعیت نمیباشند.
لازم به ذکر است که طب سوزنی دارای دوام طولانیمدت نیست. با این حال، بسیاری از مردم از آن به منظور تسکین درد در کمر، گرفتگی شانه، زانودرد، گرفتگی عضلات و دردهای مفصلی استفاده میکنند. طب سوزنی را میتوان در بیشتر محیطهای بالینی و سالنهای ماساژ انجام داد؛ البته توجه داشته باشید که حضور پزشک ماهر و سوزنهای استریل ضروری بوده و نقش مهمی را در این ماساژدرمانی ایفا میکند.
عموما کسانی میتوانند از درمان طب سوزنی بهره ببرند که ترسی از سوزن ندارند؛ البته برخی نیز در ابتدا این ترس را دارا هستند که به مرور زمان و با دیدن نتایج شگفتانگیر این ماساژ، از بین میرود. طب سوزنی نسبت به سایر انواع ماساژدرمانیها روش مستقیمتری را به کار گرفته و به منظور تمرکز بر لایههای عمیق فاسیال مورد استفاده قرار میگیرد. به طور معمول، جلسات طب سوزنی توسط پزشک انجام میشود؛ در این جلسات نواحی آسیبدیده مشخص شده و سپس، سوزن به آن قسمتها وارد میشود. فشار حاصل از سوزن به مرور افزایش یافته و در انتها کاهش مییابد. لازم به ذکر است که چهار روش تشخیصی گوناگون برای این کار وجود دارد:
- بازرسی: تمرکز این روش به طور ویژه بر روی صورت و زبان است. درمانگر خصوصا به اندازه، شکل، رنگ، کشش، پوشش زبان و وجود لکههای دندانی در اطراف لبه توجه میکند.
- شنود: در این روش بر صدا و بوی بدن تمرکز میشود.
- استشمام: این روش نیز همان اصول روش شنود را در بر دارد.
- پرسش: این روش بر روی «هفت مورد» تمرکز دارد: تعریق، لرز کردن/دمای بالای بدن، تشنگی/گرسنگی، درد، خواب، مدفوع/ادرار، اشتها، ترشحات خون/واژن.
سوزن با سرعت بالایی وارد پوست میشود تا درد حاصل از آن در کمترین حالت خود قرار گیرد. لازم به ذکر است که سوزن مذکور را میتوان چرخاند، تکان داد و به سمت بالا یا پایین حرکت داد تا با بافت فاسیال برخورد کند. سپس درمانگر این سوزنها را تحریک میکند تا تنش بیشتری در بافت مذکور ایجاد شود؛ به این کار «needle grasp» گفته میشود. درمانگران با استفاده از این روش قادر خواهند بود فشار واردشده بر ناحیه را پس از برداشتن سوزن مدیریت کنند. این روش به طور کلی با گزگز یا بیحسی همراه خواهد بود.
طب فشاری از پروتکلهای مشابه طب سوزنی استفاده میکند؛ تنها تفاوتی که این دو روش با یکدیگر دارند، عدم استفاده از سوزن در طب فشاریست.
طول جلسات به تعداد سوزنهای واردشده، تعداد نواحی درگیر و میزان تحمل درد بیمار بستگی دارد.
خلاصه:
- طب سوزنی به منظور کاهش گرفتگی یا درد شدید عضلانی مورد استفاده قرار گرفته و برای تمامی افراد نیز مناسب میباشد.
- افرادی که تحت جراحات یا گرفتگی شدید هستند، استقبال بیشتری از روش طبسوزنی میکنند.
25. حجامت
حجامت یکی از انواع تکنیکهای ماساژ است که مورد تمسخر همگان قرار میگیرد؛ زیرا اصول آن ارتباط محکمی با روشهای علمی ندارد. قدمت حجامت به 3 هزار سال پیش از میلاد بر میگردد. در گذشته از این روش به منظور تسکین کوتاهمدت درد و افزایش گردش جریان خون استفاده میشد.
به طور کلی، حجامت طبق مراحل زیر انجام میشود:
- ماساژور ناحیهای از بدن که دردناک بوده و یا دچار گرفتگی شده است را پیدا میکند.
- یک فنجان بر روی ناحیه مذکور قرار گرفته و از این طریق به آن فشار وارد میشود.
- فشار وارد شده به این ناحیه باعث میشود جریان سطح خون افزایش یابد.
- مقدار زمان ماندن لیوان بر روی بدن ارتباط مستقیم با اندازهی فنجان و میزان درد عضله دارد.
- گاهی اوقات، پزشک بیمار را تشویق میکند تا با استفاده از برخی روشها بتواند جریان خون را در ناحیهی در حال درمان افزایش دهد.
- لیوان برداشته میشود.
به طور کلی، سه نوع حجامت وجود دارد:
- حجامت خشک: این مورد نسبت به دیگر حجامتها رواج بیشتری داشته و عموما برای ایجاد فشار در ناحیهی کوچکی از بدن مورد استفاده قرار میگیرد. به طور معمول، لیوان بر روی قسمتی از بدن قرار میگیر که نرمتر باشد؛ زیرا به این ترتیب، مهروموم بهتری در اطراف لبههای فنجار ایجاد شده و در نهایت فشار واردشده نیز افزایش مییابد. در این روش از فنجانهایی با قطر یک تا سه اینچ استفاده میشود.
- حجامت آتشین: در این نوع از حجامت، لیوانهای شیشهای به جای لیوانهای پلاستیکی مورد استفاده قرار میگیرند. در ابتدا یک تکه گلولهی پنبه آغشته به الکل صددرصد شده و در مجاورت آتش قرار میگیرد. در مرحلهی بعدی باید پنبهی مذکور را درون لیوان گذاشته و بر روی بدن قرار داد؛ مراحل ذکر شده با سرعت بالا انجام شوند. این لیوان به دلیل گرم و سرد شدن محیط به صورت محکم بر روی بدن قرار میگیرد. در صورت تمایل میتوانید لیوانها را بر روی بدن به حرکت در آورید و از روش «حجامت متحرک» بهره ببرید؛ البته توجه داشته باشید که به این منظور باید از روغن ماساژ نیز استفاده کنید.
- حجامت مرطوب: در حجامت مرطوب یک برش کوچک بر روی پوست ایجاد شده و خون از آن بیرون کشیده میشود. تمامی خونهای مذکور با ساکشن کاپ در جای خود ثابت شده و باعث کاهش درد میگردد. این روش از حجامت در میان فرهنگهای اسلامی از محبوبیت فراوانی بهرهمند است.
حجامت به عنوان یک شبهعلم تلقی میشود. همچنین ادعاهایی نیز وجود دارند که بر اساس آنها فواید حجامت برای سلامتی به طور کامل نقض شدهاند. البته بسیاری از مردم معتقدند این روش باعث از بین رفتن درد برای مدت کوتاهی میشود. لازم به ذکر است که مطالعات صورتگرفته در این باره هنوز ویژگیهای مطلقا خوب یا بد آن را تضمین نمیکند.
جلسات حجامت معمولاً تا یک ساعت طول کشیده و تقریباً برای هر فردی قابل اجرا است.
خلاصه:
- حجامت گزینهی مناسبی برای مدیریت درد و یا کاهش گرفتگی عضلات برای مدتی کوتاه میباشد.
- کسانی که درد را به صورت عمومی در تمامی نقاط بدنشان حس کنند، حجامت بر بافتهای نرمشان را ترجیح میدهند.