امروزه با پیشرفت علم پزشکی، تکنیکهای انواع ماساژ نیز تنوع بسیار گستردهای پیدا کردهاند. از روشهای کلاسیک مانند ماساژ سوئدی و ماساژ عمیق عضلانی گرفته تا ماساژ شیاتسو که جزء سبکهای جدیدتر محسوب میگردد. اگر شما بخواهید براساس شرایط فعلی خود یکی از انواع تکنیکهای ماساژ را انتخاب نمایید، میتواند برای شما بسیار گیج کننده باشد. بنابراین ما در اینجا به معرفی 9 تکنیک از بهترین و موثرترین انواع ماساژور و اثرات آن میپردازیم. در نتیجه شما میتوانید انتخاب دقیقتر و مناسبتری نسبت به حال عمومی خود داشته باشید
ماساژ درمانی سوئدی
ماساژ درمانی سوئدی یکی از محبوبترین انواع ماساژ است. ماساژی استاندارد که در بیشتر کلینیکها، سالنهای ورزشی، چشمههای آبگرم و سالنهای ماساژ استفاده میشود. این ماساژ بر اساس مفاهیم آناتومی و فیزیولوژی است. در نتیجه برای احیای بدن و بهبود سلامت کلی بسیار مفید میباشد. در ماساژ سوئدی از روغن یا لوسیون مخصوص برای محافظت از پوست در برابر اصطکاک استفاده میگردد. همچنین ماساژ سوئدی شامل اعمال و حرکات ویژهای است که در ادامه به معرفی آن میپردازیم. پنج ضربه پایه در ماساژ درمانی سوئدی وجود دارد:
- effleurage (ضربههای آرام آرام)
- petrissage (فشار دادن و مالش)
- friction (تکان دادن یا حرکات دایرهای کوچک)
- Tapotement(کوبهای)
- shaking (تکان دادن و لرزاندن)
ماساژ سوئدی، آرامش ماهیچههای بدن را فراهم میکند. همچنین دردهای جزئی را التیام میبخشد.
ماساژ آروماتراپی
ماساژ آروماتراپی در واقع همان ماساژ سوئدی است که با روغنهای گیاهی معطر انجام میشود. رایحه درمانی اغلب به عنوان خدمات اضافی به یک جلسه ماساژ سنتی اضافه میگردد. ماساژ درمانگر ممکن است چند قطره روغن را به لوسیون ماساژ اضافه کند و مستقیماً روی پوست بمالد. یا ممکن است آن را در اتاق پخش کند. روغنهای استخراج شده از گلها و گیاهان، دارای رایحهها و خواص درمانی متفاوتی هستند. برای مثال لاوندر و رز برای ارتقا آرامش معروف هستند.
گاهی اوقات برای ماساژ آروماتراپی، درمانگر از ترکیب چندین روغن برای افزایش میزان آرامش، انرژی و یا متعادل ساختن شرایط کلی بدن استفاده میکند. ماساژ درمانی میتواند در تسکین مواردی از جمله سردرد، بیخوابی، اختلالات گوارشی، کمردرد و حتی علائم پیش از قائدگی مفید باشد. قبل از دریافت ماساژ آروماتراپی، مطمئن شوید که نسبت به هیچ کدام از گیاهان مورد استفاده در روغن حساسیت ندارید. زیرا ممکن است باعث ایجاد واکنش روی پوستتان شوند.
ماساژ سنگ داغ
ماساژ سنگ داغ از انواع ماساژ درمانی به حساب میآید که برای کمک به آرامش، کاهش انقباض عضلات و بهبود بافتهای نرم آسیب دیده در سراسر بدن استفاده میگردد. همانطور که از نام آن پیداست، در این نوع ماساژ از سنگهای صاف و گرم استفاده میکنند. ماساژ درمانگر آنها را بر روی نقاط خاصی از بدن قرار میدهد. سنگها معمولاً بازالت هستند. بازالت نوعی سنگ آتشفشانی است که حرارت را در خود حفظ میکند. سنگهای ماساژ داغ حدودا بین 55 تا 63 درجه حرارت داده میشوند. گرمای سنگها میتواند بسیار آرامشبخش باشند. همچنین گرفتگی عضلات را تا حد زیادی کاهش میدهند. اگر دارای شرایط پزشکی ویژهای مانند فشار خون بالا، دیابت، بیماریهای قلبی و یا واریس هستید و قصد انجام ماساژ با سنگ داغ را دارید، حتما باید پیش از آن با پزشک خود مشورت نمایید.
ماساژ بافت عمیق
ماساژ بافت عمیق (Deep Tissue Massage) از انواع ماساژ متمرکز و درمانی محسوب میشود. همچنین دارای فواید فیزیکی و روانی بسیاری میباشد. این نوع ماساژ معمولا با درد همراه است. زیرا گرههای ماهیچه را مورد هدف قرار میدهد. ماساژ بافت عمیق، عمدتا برای درمان مشکلات اسکلتی عضلانی مانند کشیدگیها و آسیبهای ورزشی استفاده میگردد. این ماساژ، شامل اعمال فشار مداوم با استفاده از ضربات آهسته و عمیق برای هدف قرار دادن لایههای داخلی عضلات و بافتهای همبند است. همچنین ماساژ بافت عمیق به طور کلی شدیدتر از ماساژ سوئدی است و با درد بیشتری همراه بوده. اما بدیهی است که موثرتر نیز میباشد. اگر در طول ماساژ احساس درد کردید به ماساژور خود اطلاع دهید. ماساژ بافت عمیق، میتواند مزایای زیر را به همراه داشته باشد.
- تسکین درد و سفتی ماهیچه
- افزایش گردش خون و کاهش التهاب
- بهبود بافت اسکار پس از جراحی
- کاهش سطح اضطراب و استرس
ماساژ شیاتسو
ریشهی ماساژ شیاتسو مفهوم چی (qi) دارد. در طب سنتی چینی، “چی” نیروی حیاتی است که تمام فعالیتهای زندگی را هدایت میکند. طبق این باور، سلامتی زمانی اتفاق میافتد که “چی” بدون مانع در جریان باشد. هنگامی که کم یا مسدود شود، علائمی مانند بدن درد، سردرد و مشکلات گوارشی ظاهر میگردد. شیاتسو نوعی از ماساژ است که از کف دست، انگشتان و گاهی آرنج در طول ماساژ استفاده میشود. ماساژ درمانگر بر روی مریدینهای بدن فشار مستقیم وارد میکند تا جریان انرژی “چی” را متعادل یا باز کند. مریدینها کانالهای انرژی بدن هستند. اعمال فشار بر روی نقاط یا کانالها به مدت دو یا هشت ثانیه و ریتمیک صورت میگیرد.
هدف ماساژ شیاتسو تحریک نقاط فشاری بر روی بدن برای بهبود جریان انرژی و کمک به بازیابی تعادل است. در طول این ماساژ از هیچ روغن یا لوسیونی استفاده نمیشود. بنابراین میتوانید لباسهای گشاد بپوشید. شیاتسو معمولاً بر روی یک حصیر، روی زمین یا روی یک میز ماساژ سبک انجام میگیرد. در نهایت شیاتسو یک ماساژ درمانی است که شامل فشار دادن نقاط خاصی در بدن برای کاهش استرس، خستگی و بهبود گردش خون و لنفاوی میباشد. همچنین برای درمان بیماریهایی مانند ورم مفاصل، بیخوابی، درد کمر و گردن و حتی مشکلات سینوسی و گوارشی نیز موثر است.
ماساژ تایلندی
ماساژ تایلندی شکل سنتی از انواع ماساژ درمانی است که قدمتی طولانی دارد. اعتقاد بر این است که این تکنیک در زمان بودا و در هند سرچشمه گرفته است. سپس به آسیا گسترش یافته و در حال حاضر به عنوان ماساژ تایلندی شناخته میشود. ماساژ تایلندی با دیگر تکنیکهای ماساژ، ویژگیهای مشترکی دارد. به عنوان مثال، ماساژ درمانگر همانند ماساژ سوئدی از دستان خود برای ضربه زدن و فشار دادن به پوست و شل کردن عضلات سفت استفاده میکند. همچنین همانند ماساژ شیاتسو باعث تحریک کانالهای مریدین و انتقال انرژی میگردد.
اما برخلاف سایر ماساژها، ماساژ تایلندی شامل کشش بدن، از جمله قرار دادن بدن در حالتهای یوگا است. ماساژ درمانگر همچنین از وزن بدن خود برای اعمال فشار استفاده مینماید. علاوه بر این، سایر تکنیکهای ماساژ اغلب روی میز مخصوص انجام میشود. در صورتی که ماساژ تایلندی، روی یک تشک و بر روی زمین انجام میگیرد. در دیگر انواع ماساژ، شخصی که ماساژ داده میشود ممکن است لباس خود را در حین ماساژ درآورد. اما در طول ماساژ تایلندی، فرد لباس پوشیده باقی میماند. به طور کلی ماساژ تایلندی با فشار بافت عمیق، کشش عضلات و تسکین مفاصل منجربه کاهش انقباض عضلانی، کمر درد و میگرن میگردد. همچنین همانند دیگر ماساژها سطح اضطراب و افسردگی را پایین میآورد
ماساژ رفلکسولوژی
ماساژ رفلکسولوژی مبتنی بر این نظریه است که دستها، پاها و حتی گوشهای شما دارای نقاط کلیدی خاصی به نام نقاط رفلکس هستند. هر یک از این نقاط به قسمت خاصی از بدن ازجمله اندامهای داخلی، ماهیچهها، مفاصل و ستون فقرات متصل هستند. در نتیجه اعمال فشار بر روی نقاط رفلکس، منجربه بهبود عملکرد اندامها و اعضای متصل میگردد. افرادی که این تکنیک را انجام داده، رفلکسولوژیست نامیده میشوند. آنها از فشار انگشت و تکنیکهایی مانند ورز دادن و مالش برای آرامش و بهبود تعادل سیستم عصبی بدن استفاده میکنند. همچنین این ماساژ باعث ترشح بیشتر اندورفین میگردد. در نتیجه میزان استرس و اضطراب را به شدت کاهش مییابد. به طور کلی این سبک ماساژ میتواند یک درمان بسیار آرامشبخش باشد. به خصوص اگر تمام روز روی پاهایتان ایستاده باشید
ماساژ ورزشی
ماساژ ورزشی نسبت به سایر تکنیکهای ماساژ، خاصیت درمانی بیشتری دارد. این ماساژ برای پیشگیری و درمان جراحات، بهبود انعطافپذیری، افزایش دامنه حرکتی مفاصل و بهبود عملکرد ورزشی استفاده میگردد. ماساژ ورزشی میتواند برای آماده سازی ورزشکاران جهت شرکت در رقابتهای ورزشی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین به ریکاوری بدن پس از مسابقات کمک به سزایی میکند. این تکنیک به صورت سیستماتیک و با تمرکز بر روی گروههای عضلانی خاصی میباشد. به عبارتی، بسته به اینکه ورزشکار چه رشته ورزشی را دنبال میکند متفاوت است. در ماساژ ورزشی، ضربهها عموماً سریعتر از ماساژ معمول سوئدی اعمال میشود. حتی اگر ورزشکار نیستید، ماساژ ورزشی برای کاهش درد عضلانی، ریکاوری، بهبود دامنه کلی حرکت و انعطاف پذیری بسیار موثر است
ماساژ کوبه ای
ماساژ کوبه ای ( ضربهای یا کوبشی ) از ضربات سریع و مکرر همراه با ویبره درمانی استفاده میکند. سریهای ماساژور با سرعت و قدرت حرکت میکنند و مستقیماً به بافت نرم فشار وارد میکنند. در حالی که ویبریشن فقط لایه بیرونی پوست را درگیر میکند. ماساژورهای تفنگی، با وارد کردن ضربات منظم به بافتهای عضلانی موجب گرم شدن و افزایش جریان خون در نواحی هدف میگردند. یکی از مهمترین مزایای ماساژ کوبشی، ریکاوری عضلات پس از آسیب یا فعالیت شدید با بهبود جریان خون در ناحیه مورد نظر است. هدف قرار دادن عضلات کوچک و بزرگ با فشار ضربهای عمیق، سایر مزایای مربوط به ریکاوری را نیز دارد. از جمله کاهش تنش عضلانی، بهبود انعطاف پذیری و بهبود جریان لنفاوی، که به دفع سموم بدن و حمایت از سیستم ایمنی کمک میکند.
ماساژ ریلکسیشن
ماساژ ریلکسیشن شامل فشار ملایم تا متوسط به بافتهای نرم برای تقویت آرامش است. برخلاف ماساژ بافت عمیق یا ماساژ ورزشی، ماساژ ریلکسیشن برای آرام کردن سیستم عصبی، بهبود گردش خون و آزادسازی تنش عضلانی بسیار کاربردی است. در طول ماساژ از موسیقی آرام، نور ملایم و روغنهای رایحهدرمانی استفاده میگردد. این نوع ماساژ برای ورزشکارانی ضروری است که روالهای سختگیرانه آنها، بدن و ذهنشان را تحت فشار شدید قرار میدهد. هدف اصلی این ماساژ، آرام سازی وضعیت قلب و کاهش تعداد تنفس است. هنگامی که بدن آرام میشود، هورمونهای استرس کاهش یافته و عضلات شل میگردند. همچنین در طول ماساژ هورمونهای مختلفی ترشح شده که اثر درمانی بر بدن دارند. ماساژ ریلکسیشن باعث افزایش اندورفین، سروتونین و دوپامین میگردد. ترشح این هورمونها موجب افزایش حال خوب میشوند. ماساژ با کاهش میزان کورتیزول و آدرنالین منجربه کاهش سطح افسردگی و اضطراب میگردند.
ماساژ روسی
ماساژ روسی یک سیستم ماساژ درمانی و ورزشی است که در شوروی سابق توسعه پیدا کرد. از مزایای این نوع ماساژ میتوان به کاهش استرس و تسکین دردهای عضلانی اشاره کرد. فیزیولوژیستهای روسی تمام حرکات ماساژ را بر اساس رفلکسهای عصبی و غدد درونریز اعمال میکنند. برخلاف سایر روشهای ماساژ درمانی، ماساژ روسی بیشتر بر پایه فیزیولوژی اختلال عملکرد است تا آناتومی بدن. همچنین خیلی تهاجمی نبوده و بسیار آرامش بخش میباشد. در این نوع ماساژ از تکنیکهای زیر استفاده میکنند.
- پتریساژ، یک نوع تکنیک ماساژ که شامل حرکت کششی یا ورز دادن است.
- افلوراژ، نوعی تکنیک ماساژ که شامل حرکات ملایم دایرهای مکرر است که با کف دست انجام میشود.
- ویبریشن که سرعت آن از خیلی سریع تا خیلی آهسته متغیر است.
ماساژ میوفاشیال
درمان رهاسازی میوفاشیال یک تکنیک عملی است که برای مدیریت درد میوفاشیال استفاده میگردد. “میو” به معنای ماهیچه است. “فاشیال” به بافت همبندی گفته میشود که ماهیچهها را در سراسر بدن شما میپوشاند و از آنها پشتیبانی میکند. درد معمولاً از نقاط خاصی در این بافتها به نام «نقاط ماشهای» سرچشمه میگیرد.
به طور کلی ماساژ میوفاشیال نوعی ماساژ ملایم و مداوم است که سفتی و درد را در سراسر بافتهای میوفاشیال آزاد میکند. ابتدا ماساژ درمانگر گرههای عضلانی را در بافتهای مربوطه پیدا میکند. سپس فشار را به آرامی اعمال میکنند تا زمانی که طول بافت بلندتر شود و آزاد شدن تنش را احساس کنند. آنها از هیچ روغن یا لوسیونی استفاده نمیکنند. زیرا باید بتوانند سفتی را در فاسیای شما احساس کنند.
ماساژ نقاط ماشهای
درمان نقاط ماشهای نوعی ماساژ است که برای تسکین درد نقطهای در نواحی خاصی از بدن صورت میگیرد. این نقاط که گرههای عضلانی نیز نامیده میشوند، معمولا در بافتهای ماهیچهای قرار دارند. در صورت تحریک یا ملتهب شدن باعث ایجاد درد میگردند. اغلب این درد در سایر قسمتهای بدن نیز به دلیل نحوه اتصال سیستم عصبی احساس میشود. زمانی که یک یا چند سلول عضلانی منفرد منقبض و کوتاه شوند، کل آن عضله سفت خواهد شد. این مسئله ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد. اما رایجترین آن استفاده بیش از حد از آن عضله است.
هنگامی که طول یک سلول عضلانی کوتاه شود، غلاف کلاژن را به سمت سلولهای عضلانی مجاور میکشد. این موضوع میتواند باعث سفت شدن و گره خوردن کل ماهیچه گردد. با اعمال فشار به گرههای عضله، میتوانیم گرفتگی را در سلولهای عضلانی آزاد کنیم. همچنین به عضله اجازه دهیم تا به طول طبیعی خود بازگردد. با بازگشت سلولهای عضلانی به طول طبیعی خود، فشار از روی غلاف کلاژن آزاد شده و سلولهای عضلانی مجاور دیگر کشیده نمیشوند. به این ترتیب درد و گرفتگی در عضله تسکین مییابد. در نتیجه منجربه افزایش انعطاف پذیری عضلات و بهبود حرکت میگردد.
ماساژ کرانیوساکرال
ماساژ کرانیوساکرال یا درمان ساکرال جمجمه (CST) درمانی ملایم، دستی و غیرتهاجمی است. این تکنیک ماساژ از یک لمس سبک برای آزاد کردن تنش در اطراف شبکه بافت همبند بدن به نام فاسیا استفاده میکند. CST باعث تسکین درد ناشی از سردرد، گردن درد و عوارض جانبی درمان سرطان میگردد.
در طول جلسه ماساژ کرانیوساکرال، ابتدا شما روی میز ماساژ دراز میکشید. البته در صورت نیاز و به دلیل شرایط خاص، میتوانید روی یک صندلی نیز بنشینید. درمانگر شما از دستان خود برای اعمال فشار ملایم به سر، گردن، پشت (در اطراف ستون فقرات) یا مناطقی از بدن شما که دارای علائم است، استفاده میکند. اگر در هر زمانی احساس راحتی نداشتید، به درمانگر خود اطلاع دهید. احساس آرامش عمیق در طول درمان کرانیوساکرال طبیعی است.
ماساژ نمک داغ
اخیراً ماساژ درمانگران به دلیل مزایای سلامتی و نتایج درمانی فوق العاده سنگ نمک داغ، از آن در محیط اسپا استفاده میکنند. ماساژ سنگ نمک داغ باعث التیام ذهن، بدن و روح میگردد. سنگهای نمک وقتی گرم میشوند، یونهای منفی ساطع میکنند. یونهای منفی آلودگی انرژی محیطی رایانهها، تلفنهای همراه، تلویزیونها، مایکروویوها و رادیکالهای آزاد با بار مثبت را از بین میبرند. ماساژ با سنگ نمک موجب پاکسازی میدان الکترومغناطیسی بدن میشود. همچنین جریان انرژی طبیعی را دوباره تنظیم کرده و تعادل سیستم عصبی را بازیابی میکند.
این ماساژ در یک اتاق درمان با طراحی زیبا انجام میگیرد. نور اتاق درمان کم است و موسیقی ملایمی پخش میگردد. میز ماساژ نیز گرم و راحت است. این ماساژ منحصربه فرد و تخصصی از نمک گرم شده با اشکال و اندازههای مختلف برای تسکین تنش ناشی از درد عضلات استفاده میکند. برخی از سنگها روی نقاط ماشهای یا در امتداد ستون فقرات قرار میگیرند. در حالی که برخی دیگر با تکنیکهای ماساژ سوئدی برای بافت عضلانی استفاده میگردند.
ماساژ تخیله لنفاوری
ماساژ تخلیه لنفاوی به عنوان تخلیه لنفاوی دستی نیز شناخته میشود. زمانی که شما تحت درمان پزشکی هستید یا دچار بیماری میشوید، ممکن است سیستم لنفاوی متورم و مسدود گردد. ماساژ تخلیه لنفاوی با اعمال فشاری آرام به تسکین تورم و انسداد ناشی از لنف به افراد کمک میکند. به طور کلی سیستم قلبی عروقی خون را به بافتها و اندامها ارسال میکند و مایع باقی مانده در بافتها حفظ میگردد. این مایع باقی مانده لنف نامیده میشود.
به طور معمول، سیستم لنفاوی، لنف را جمعآوری کرده و آن را از طریق شبکهای از عروق لنفاوی و غدد لنفاوی به قلب باز میگرداند. هنگامی که چیزی روند سیستم لنفاوی را مختل کند. لنف در آن ناحیه جمع شده و ایجاد تورم میکند. ماساژ درمانگر از تکنیکهای ماساژ تخلیه لنفاوی برای انتقال لنف از بافتها به غدد لنفاوی استفاده کرده و موجب کاهش تورم در بافتها میگردد. ماساژ تخلیه لنفاوی یک فرآیند دو مرحلهای میباشد.
- پاکسازی: در این مرحله مایع لنفاوی در بافتهای آزاد میگردد.
- بازجذب: این مرحله مایع لنفاوی را به غدد لنفاوی منتقل میکند